Update van het Schiphol dossier
Het vliegtuig was deze week nog niet geland op Schiphol of onmiddellijk kwamen berichten in de pers dat de oorzaak van de voorzorgslanding een aanvaring met een groep ganzen zou zijn. En dit werd natuurlijk direct gevolgd door een extra roep om drastische maatregelen tegen ganzen.
Zo snel als de berichten verschenen, zo traag worden de nodige structurele maatregelen getroffen om aanvaringen met ganzen te voorkomen. Tien jaar geleden werd in wetenschappelijke rapporten al aangegeven dat er iets zou moeten worden gedaan aan de voor ganzen zeer aantrekkelijke situaties in de omgeving van Schiphol. De grote waterpartijen, de rustplaatsen en het aanwezige voedsel, in de vorm van zeer grote oppervlakten met grassen, granen, bieten en aardappelen, maken de omgeving van Schiphol uitermate geschikt voor ganzen.
In 2012, vele rapporten en jaren later ligt er een convenant, waarin vier pijlers worden beschreven die tot een vermindering van de kans op aanvaringen moeten gaan leiden. Het gaat om: het terugbrengen van het aantal ganzen, het beperken van het voedselaanbod, het anders inrichten van de omgeving en de inzet van vogeldetectiesystemen op de luchthaven.
Ganzenbeheerplan
Half februari is het Ganzenbeheerplan Schiphol aan de provincie Noord-Holland gestuurd. Hierin wordt uitsluitend ingegaan op het terugbrengen van het aantal ganzen en de methoden die daarvoor zouden moeten worden ingezet. In het plan wordt gesteld dat het doden van zeer grote hoeveelheden ganzen die in de omgeving van Schiphol broeden, door middel van afschot en vergassing, noodzakelijk is om de aantallen ganzen sterk te reduceren. Het plan is dan ook bedoeld als aanvraag voor een ontheffing voor het op grote schaal doden van alle soorten ganzen rondom Schiphol. In het plan wordt de suggestie gewekt dat het mogelijk zou zijn om de hoeveelheid broedende grauwe ganzen met een factor 10 terug te dringen en om de overige in de omgeving broedende ganzen volledig uit te roeien. Bovendien wordt de suggestie gewekt dat dat de enige manier zou zijn om de kans op aanvaringen daadwerkelijk te beperken.
Beide suggesties zijn onzin. Uit de praktijk blijkt dat het volstrekt onhaalbaar is om zoveel ganzen te doden dat de gewenste zeer lage aantallen worden bereikt. De afgelopen jaren zijn in dit gebied jaarlijks al 20.000 ganzen gedood en groeiden de populaties ganzen toch door. Bovendien zullen er toch altijd ganzen naar dit gebied worden toegetrokken, zolang de omgeving niet wordt aangepakt en er nog steeds voor ganzen aantrekkelijke gewassen aanwezig zijn. De maatregelen zullen ook niet voorkomen dat van elders afkomstige ganzen toevallig de baan van een vliegtuig kruisen. Een recent voorbeeld daarvan is een voorzorgslanding vorige week na een aanvaring met in ons land overwinterende kolganzen. Een ander voorbeeld is de aanvaring in 2010 met een groep langstrekkende Canadese ganzen.
Reactie De Faunabescherming
In haar reactie op dit Ganzenbeheerplan heeft De Faunabescherming aangegeven dat er op zijn minst een integraal plan moet komen, waarin alle maatregelen worden meegenomen. Wij hebben er ook op gewezen dat het niet gaat om het beperken van het aantal ganzen, maar om het beperken van de kans op aanvaringen tussen vliegtuigen en ganzen.
De enige manier om dat doel te bereiken, is door de omgeving van Schiphol zo onaantrekkelijk mogelijk te maken en door er in ieder geval voor te zorgen dat er geen voor ganzen aantrekkelijke gewassen meer worden geteeld en dat alle technische mogelijkheden worden benut om groepen vogels tijdig op te merken waardoor vliegtuigen via een andere baan kunnen worden geleid. Het gaat dus om een adequate inzet van de andere pijlers uit het convenant.
In de praktijk blijkt dat hier veel te traag op wordt ingezet. Er is in 2012 een begin gemaakt met het afsluiten van overeenkomsten met boeren om graanpercelen binnen twee dagen na de oogst om te ploegen. Dat betekent dat de graanpercelen zelf aanwezig blijven, evenals de percelen met bieten en aardappelen. Allemaal gewassen die een sterke aantrekkingskracht op ganzen hebben. Tevens blijkt uit het jaarverslag van de regiegroep Vogelaanvaringen over 2012, dat pas dit jaar een start wordt gemaakt met een proef met een vogeldetectiesysteem.
Beroepsschrift tegen vergassen
In april zal het beroepsschrift van De Faunabescherming tegen de ontheffing voor het vergassen van de ganzen in de regio Schiphol 2012 door de rechtbank Haarlem worden behandeld. Dit is een belangrijke zaak voor het bepalen van de mogelijkheden die de provincie heeft bij het verlenen van toekomstige ontheffingen.
Zeker nu laat De Faunabescherming de ganzen niet in de steek. Wij zullen alles in het werk stellen om het falen van de huidige aanpak aan te tonen. U zult van ons horen!