Schiphol: echte veiligheid moet wijken voor jachtbelang
Begin vorig jaar verleende de provincie Noord-Holland ontheffing aan de Faunabeheereenheid Noord-Holland om tot 31 december 2008 grauwe ganzen te schieten tot op een afstand van 10 kilometer vanaf Schiphol. Het doel van deze ontheffing was om het aantal grauwe ganzen in deze ruime cirkel rondom Schiphol drastisch te beperken, om zo de kans dat een gans een gevaar zou kunnen opleveren voor het vliegverkeer te verminderen. Wij hebben tegen deze ontheffing bezwaar gemaakt en tevens een schorsingsverzoek ingediend bij de rechtbank in Haarlem.
Afschot is zinloos en werkt averechts
Wij hebben aangegeven dat de veiligheid van het luchtverkeer met deze ontheffing absoluut niet wordt gediend. Allereerst is uit wetenschappelijk onderzoek gebleken dat het onmogelijk is om door middel van afschot het aantal ganzen daadwerkelijk te doen afnemen. Diersoorten die veel jongen produceren zoals ganzen zijn in staat grote verliezen snel te compenseren door het produceren van extra jongen.
Bovendien zal het schieten op foeragerende ganzen op grote afstand van Schiphol er juist toe kunnen leiden dat deze vogels worden verjaagd in de richting van Schiphol. De veiligheid neemt daardoor juist af. De provincie erkende dit laatste ook getuige de opmerking in de ontheffing dat het de vraag is of de vogels die Schiphol kruisen wel echt uit de wijde omtrek, tot op 10 km afstand, afkomstig zijn. Daar zou onderzoek naar worden gedaan door bureau Waardenburg.
Geen aantrekkelijke gewassen
Ons standpunt is dat de veiligheid voor het vliegverkeer pas werkelijk zou worden gediend wanneer ervoor wordt gezorgd dat de directe omgeving van Schiphol zo min mogelijk aantrekkelijk wordt gemaakt voor ganzen. Er zouden in de nabijheid van start- en landingsbanen bijvoorbeeld geen aantrekkelijke gewassen voor de dieren moeten worden verbouwd, zoals granen.
Overweging rechtbank
Helaas wees de rechtbank ons schorsingsverzoek af. Een overweging van de rechter was dat weliswaar nog niet met zekerheid vaststond dat de ganzen die het vliegruim van Schiphol kruisen daadwerkelijk uit de 10 km-zone komen, maar dat het redelijk is dat de provincie vanwege de veiligheid deze maatregel toch heeft genomen. Een belangrijke overweging was ook dat er inmiddels onderzoek naar de herkomst van de ganzen werd uitgevoerd.
Onderzoek?
Gelet op deze uitspraak en op het feit dat in de ontheffing met zoveel woorden was aangegeven dat een aantal vragen door het onderzoeksbureau moet worden beantwoord, zoals ‘hoe lopen de migratieroutes?’ en ‘hoever vliegen ze?’, gingen wij ervan uit dat het zinloze afschot op grote afstand van Schiphol een eenmalige zaak zou zijn. Niets is echter minder waar.
Begin 2009 verscheen het onderzoeksrapport van bureau Waardenburg. Hieruit blijkt dat nog steeds niet bekend is waar de ganzen rondom Schiphol vandaan komen. Uit het rapport komt echter wel duidelijk naar voren dat de belangrijkste oorzaak van de aanwezigheid van ganzen rondom Schiphol de aanwezigheid van aantrekkelijke percelen met granen is. Een dringend advies uit dit rapport is dan ook om de oppervlakte tarwe in de omgeving te beperken, waarmee het aantal ganzen en daarmee het aantal vliegbewegingen over de start- en landingsbanen zal afnemen.
Provincie negeert advies
Maar in plaats van het opvolgen van deze aanbeveling en ervoor te zorgen dat de ganzenaantrekkende tarwevelden rondom Schiphol per direct tot het verleden behoren, heeft de provincie Noord-Holland inmiddels gewoon weer nieuwe ontheffingen verleend om grauwe ganzen tot op een afstand van 10 km rondom Schiphol af te schieten. In deze ontheffingen wordt opgemerkt: “De vraag: Komen de vogels die Schiphol kruisen, echt uit die 10 km-zone, is gerechtvaardigd en moet worden beantwoord.” Dit antwoord is er echter niet en zal er voorlopig ook niet komen. En ondanks het feit dat uit het rapport van bureau Waardenburg duidelijk blijkt dat bij gebrek aan deze informatie er dus min of meer in het wilde weg wordt geschoten, vindt de provincie dat kennelijk prima.
De concrete aanbeveling om de gewaskeuze aan te pakken wordt door de provincie afgedaan met de opmerking dat niemand agrariërs kan verplichten om bepaalde gewassen te telen. Dat is natuurlijk onzin. Door middel van financiële maatregelen is alles te organiseren, zeker als het gaat om de nationale veiligheid.
Provincie kiest voor jagers
Nu de provincie dringende aanbevelingen voor het nemen van maatregelen die de veiligheid direct verhogen, naast zich neerlegt en doorgaat op de weg van de zinloze en ineffectieve maatregelen, vragen wij ons af hoe serieus de provincie de veiligheid van het vliegverkeer neemt. Kennelijk komt de provincie liever sportjagers tegemoet die graag ongelimiteerd op ganzen willen schieten. Het argument van de vliegveiligheid op Schiphol is een makkelijke manier om alle bezwaren te pareren, aangezien de rechter in een dergelijk geval zeer terughoudend zal optreden.