Dieronvriendelijk fruit
Hoe diervriendelijk is een Nederlands appeltje of een peer uit de Betuwe? Als overtuigd vegetariër was ik altijd zeker van dat ik met fruit geen buil kon vallen. Hoef ik me ’s een keer geen zorgen te maken dat ik ongewild dierlijke producten tussen mijn tanden krijg. Met een sappige Cox’s Orange of zoete Conference-peer werk ik zeker niet mee aan dierenleed.
Deze illusie ging aan flarden toen ik een paar maanden geleden een interview in AD De Dordtenaar las over de kraaienvangkooi van fruitteler Gerrit van Dieren uit Lexmond.
Op de bijbehorende foto poseert hij bij de kooi, waarin hij met twee lokvogels al twee wilde kraaien heeft weten te vangen. ‘Een soort volière’, aldus Van Dieren: ‘Zoals particulieren die thuis hebben.’ Er ligt mais in en er staat een emmer met water. ‘We zorgen echt wel dat de beesten een diervriendelijk leven leiden.’ Alleen op zondag gaat de vangkooi dicht: ‘Het wordt gezien als jagen en dat mag niet op zondag.’
Diervriendelijk, het moet zo onderhand wel in de top-10 van meest misbruikte woorden staan. Vooral boeren van alle pluimage en hun organisaties kunnen er wat van. Is het diervriendelijk om wilde dieren tot en met de oogst op te sluiten in een kooi? Gestreste dieren die dag in dag uit krijsen van angst? Hoe diervriendelijk is het om ze na deze lijdensweg de nek om te draaien of dood te schieten?
‘Sommigen doen net of ik een crimineel ben, maar het is diervriendelijk [daar gaan we weer!] en hartstikke legaal.’ Met dat laatste heeft hij een punt. Hoewel er geen harde bewijzen zijn dat deze methode (of het intensief bejagen van kraaiachtigen) ook werkelijk minder vraatschade oplevert, geven provincies jaarlijks links en rechts ontheffingen af.
De Lexmondse fruitboer verloor naar eigen zeggen 10.000 euro op een omzet van 150.000 euro aan kraaien, 15 procent dus. Maar hoe is dat te rijmen met onderzoeksgegevens dat kleine zangvogels (en dus niet kraai(achtig)en) verantwoordelijk zijn voor de meeste vraat? Sovon becijferde in 2011 dat zo’n 95 procent van de schade aan peren in de Betuwe wordt veroorzaakt door kleine zangvogels.
Na veel speurwerk heb ik geen enkel bewijs gevonden dat het vangen, opsluiten en doden van intelligente dieren als kraaien helpt bij schadebestrijding. (Een woord dat jagers te pas en te onpas misbruiken.) Waar gaat het dan wel om? Misschien het feit dat het Faunafonds schade door kraaien niet vergoedt?
Ik kan in ieder geval niet anders concluderen dan dat Van Dieren c.s. hun frustraties botvieren op vogels waar ze sowieso al niet dol op zijn. Ordinaire vergelding. Oog om oog, het is ouder dan de Bijbel. Zo ook is de appel: kraaien snoepen ervan en betalen met hun leven.
Een filmpje van kraaien in een vangkooi is te vinden op YouTube: ‘Kraaien fladderen zich dood in kooi’. In de komende Argus volgt een uitgebreid artikel over dit onderwerp.