Bezwaar tegen doden edelherten
De Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland hebben de nu al ruime afschotmogelijkheden van Veluwse hobbyjagers nog verder uitgebreid. De Faunabescherming heeft een bezwaarschrift ingediend tegen het doden edelhert met niet-reguliere middelen in de agrarische enclave Uddel/Elspeet. GS hebben de jagers toestemming gegeven om edelherten af te schieten met gebruik van restlichtversterker, kunstlicht en/of geweer met geluiddemper. De noodzaak hiervoor ontbreekt volledig. Het gebruik van deze middelen is ook in strijd met de Benelux-Overeenkomst.
Voordat GS een aanwijzing kunnen verlenen voor zeer ingrijpende middelen, moeten zij volgens de wet eerst de noodzaak en de effectiviteit aantonen. Dat is hier niet gebeurd. Het staat ook niet vast dat deze maatregelen een oplossing zijn voor de gesignaleerde problemen in het gebied.
Het is onbegrijpelijk dat landbouwgronden bewust toegankelijk worden gemaakt voor edelherten door ecoducten aan te leggen en rasters te verwijderen en dat deze dieren vervolgens, zodra ze ervan gebruikmaken, de kogel krijgen, waarbij ook nog eens verboden middelen worden gebruikt.
Alternatieven
Er zijn zeer effectieve maatregelen denkbaar om eventuele landbouwschade te voorkomen. Zo kunnen (tijdelijke of elektrische) rasters worden geplaatst rondom schadegevoelige percelen zoals maïs en aardappelen, waar het Faunafonds het grootste deel van de schadevergoedingen voor uitkeert. Als grondgebruikers niet bereid zijn een dergelijke investering te doen, dan moet de eventuele schade die dan wordt aangericht, worden beschouwd als bedrijfsrisico.
Openbare veiligheid
De aanwijzing is ook verleend op basis van verkeersveiligheid. Natuurlijk willen wij dat zo min edelherten betrokken raken bij aanrijdingen, maar daartegen kunnen bewezen effectieve, diervriendelijke maatregelen worden getroffen. Er is geen wettelijke basis voor het schieten van edelherten ‘ter voorkoming van verkeersslachtoffers onder de edelherten’.
Conclusies
Het doden van edelherten zal geen bijdrage leveren aan het beperken van eventuele landbouwschade en de kans op verkeersslachtoffers onder de edelherten. Er is nog nooit een verband aangetoond tussen de aantallen edelherten en het aantal aanrijdingen met deze dieren. In een recent Alterra-rapport ‘Factoren bij aanrijdingen met wilde hoefdieren op de Veluwe’ wordt aangegeven dat er een positieve relatie is, maar die blijkt niet significant te zijn.
Het argument dat met deze aanwijzing ‘het aantal edelherten in de randgebieden laag kan worden gehouden’ is buitengewoon onaannemelijk. De dieren kunnen zich verplaatsen en grote afstanden afleggen. Het is een illusie te denken dat de aantallen met afschot op bepaalde plaatsen in het leefgebied significant en langdurig laag zouden kunnen worden gehouden, terwijl de op die locaties aantrekkelijke voedselbronnen gewoon bereikbaar blijven. Zolang de voor edelherten aantrekkelijke percelen niet worden uitgerasterd, zullen de overgebleven herten daar blijven foerageren.
Zolang er geen maatregelen worden genomen met betrekking tot het verkeer, zoals het terugbrengen van de snelheid en het overzichtelijk maken van de wegbermen, zullen herten mogelijk slachtoffer worden van het verkeer. Met aantallen dieren heeft dit alles niets te maken.