Argus 2014-1: De buit van de vos (Hubertusmissen)

Geplaatst op: 27 mei 2014 door redactie

Terug naar de inhoud

Hubertusmis
Op 3 november 2013 ontvingen wij het bericht dat de plaatselijke Wildbeheereenheid voor de tweede keer in de Sint Joachimkerk in De Moer een Hubertusmis zou organiseren. Omwonenden lieten ons weten van mening te zijn dat de Rooms-Katholieke Kerk zo de plezierjacht verheerlijkt. Op het kerkplein bij de kerk zegende pastoor Luijkckx de aanwezigen, jachthonden, paarden en andere dieren.

Verzoek gesprek Bisschop Hurkmans
Omdat wij ons, samen met mevrouw E. de Boer van de Stichting Rechten voor al wat Leeft, bezighouden met de Hubertusmissen in ons land, vroegen we bisschop Hurkmans van het bisdom Den Bosch per brief om hierover met ons in gesprek te gaan. We hoorden al snel dat ons verzoek was afgewezen. Later werden wij alsnog uitgenodigd voor een gesprek met vicaris-generaal Mutsaerts. Deze ontving ons hartelijk en onder koffie met een Bossche bol, vroegen we hem om de missen te verbieden omdat daarbij de jacht wordt gepromoot. Een pastoor zegent de jagers en hun honden, in de hoop dat dit bijdraagt aan een goede jachtbuit.

‘Is het de taak van de Rooms-Katholieke Kerk om Gods Huis beschikbaar te stellen aan bloeddorstige hobbyisten, om zo hun slechte imago op te vijzelen?’, vroegen we hem. 96 procent van de bevolking is immers tegen de plezierjacht, waarbij jaarlijks zo’n 2 miljoen dieren de dood vinden. We hoefden hem niet te overtuigen van het feit dat de plezierjacht niet meer van deze tijd is, maar van jachtpropaganda in zijn bisdom was volgens hem geen sprake. Toen wij onze ervaring met de Hubertusviering in Obdam aanhaalde, reageerde hij: ‘Ja daar noemt u ook iets. Obdam! Zo gaat dat bij ons echt niet.’

Bisdom Haarlem-Amsterdam
De vraag om de jachtmissen te verbieden stelden wij eerder aan bisschop Punt van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Dit naar aanleiding van een mis in de Sint Victor Parochie in Obdam. Daar bouwde de pastoor de kerk in samenwerking met jagers, jachthoornblazers en valkeniers om tot een kermisattractie. Hierover berichtten wij al in Argus 2009, nr. 4 en Argus 2010, nr. 1.
Ook bisschop Punt vindt dat de jacht niet meer van deze tijd is. Heel lang geleden werd nog wel gejaagd om aan voedsel te komen, maar nu is dat volgens hem overbodig. Ook over de vee-industrie heeft deze bisschop een uitgesproken mening. Hij vindt de manier waarop wij in Nederland omgaan met dieren voor de vleesproductie ver beneden peil.

‘Geen evenementen meer in de kerk’, zei bisschop Punt, en trok deze maatregel door voor heel Noord-Holland. Hij is niet de enige bisschop met een duidelijk standpunt. In 1980 benaderde De Faunabescherming de bisschoppen ook al eens met het verzoek de jachtmissen geen doorgang te laten vinden. In de bisdommen Groningen, Rotterdam en Haarlem kwamen ze zelfs helemaal niet voor. Het bisdom Haarlem oordeelde in 1980 dat het feest van de Heilige Hubertus geen algemeen kerkelijk feest is. De bisschop van Groningen ging nog een stap verder en zei dat het hem persoonlijk moeilijk zou vallen om bij dit soort missen devotie op te brengen: ‘De wijze waarop wij in Noord-Nederland het geloof beleven, is van dien aard dat Hubertusmissen hier niet inpassen.’

Bisschoppenconferentie
In april 2010 schreven wij de Nederlandse Bisschoppenconferentie over het onderwerp en vroegen om afschaffing van de jachtmissen in de gehele Nederlandse kerkprovincie. Hoewel het antwoord teleurstellend was, volgen wij wel haar advies op: Wend u bij aankondigingen van Sint-Hubertusmissen tot de bisschop van het bisdom waar deze plaatsvinden.

Bisdom Rotterdam
Omdat de Hubertusmis in Obdam in 2010 niet zou doorgaan, riepen jagers via sociale media jagers in de regio op om naar de mis in de Engelbewaarderkerk in Lisse te komen. Lisse valt onder het bisdom Rotterdam. Volgens de jagers zou daar een mis met ‘alles erop en eraan’ plaatsvinden. En het is toch fijn als je jachthond de zegen krijgt, want je hoopt toch dat deze tijdens de jacht gewond raakt. En baat het niet dan schaadt het niet, dus kom vooral naar Lisse, luidde de oproep.

Gesprek vicaris-generaal Bisdom Rotterdam
Wij hadden een positief gesprek met vicaris-generaal Verbakel van het bisdom Rotterdam. Voor bisschop Van Luyn hoefde de Hubertusmis niet zo, zei hij. De betreffende pastoor was geen fan en hijzelf ook niet. Bleef de vraag waarom de kerk de missen dan toch viert. ‘Dat werd geregeld door de werkgroep binnen de kerk’, antwoordde hij. Hij kon de mis niet meer afblazen, maar hij zou wel de regels aanscherpen. Groot was onze verbazing daarom, toen we lazen dat er toch weer een Hubertusmis in Obdam zou plaatsvinden. Waarom deze omslag, vroegen we bisschop Punt. Omdat ik het niet kan verbieden, antwoordde hij. Onder bepaalde voorwaarden kunnen jachtmissen gewoon doorgaan.

Vriendjespolitiek
De pastoor van De Victor Parochie Obdam begon pas met Hubertusmissen nadat hij samen met een jager van de plaatselijke Wildbeheereenheid en tevens lid van zijn parochie, een jachtpartij had meegemaakt. Later volgde de slagersmis, de bakkersmis en de oranjemis. Het bleek voor jagers niet moeilijk te zijn om de regie in deze kerk over te nemen. Zo pakken ze bijvoorbeeld flink uit bij de aankleding van de kerk met jachttrofeeën, jachthoornblazers, levende en opgezette dieren. De kerk zit tijdens de jachtmis vol met jagers en hun gezinnen en tijdens de collecte stoppen ze een flinke duit in de zak, gevolgd door een gezellig samenzijn met de bekende neut en een wilddiner.

Opmerkelijke uitspraak
Vicaris Mutsaerts vertelde ons de Hubertusmis niet te kunnen verbieden. Er bestaat een lijst van vieringen die de Rooms-Katholieke Kerk jaarlijks houdt zei hij, en daar mag hij niet van afwijken. Volgens die lijst vindt de mis plaats op 3 november. De lijst is te vinden op www.wikipedia.nl.
Wij vinden deze uitspraak opmerkelijk. De eerste Heilige Hubertusviering werd gehouden in 1973 in Ulvenhout, ter gelegenheid van het 85-jarig bestaan van de Koninklijke Nederlandse Jagers Vereniging. Dat een bisschop niet kan ingrijpen bij vieringen die veel weghebben van een sektarisch evenement en folklore waarbij jaarlijks twee miljoen dieren worden opgeofferd, lijkt ons ongeloofwaardig.

Eredienst
‘Een bisschop heeft de verantwoordelijkheid erop toe te zien dat de eredienst gevierd wordt volgens normen en teksten van de wereldkerk en heeft de taak maatregelen te treffen daar waar dit niet gebeurt’, merkte bisschop Punt ooit op. Dat is toch duidelijk genoeg.
Het zou geloofwaardiger zijn als de Heilige Hubertus jaarlijks in alle Rooms-Katholieke Kerken zou plaatvinden, niet als patroonheilige van de jacht, maar als degene die zich tegen de jacht keerde. Niet om het eerste, maar juist om het laatste is hij immers heilig verklaard. Wij blijven de Sint-Hubertusmissen met belangstelling en zeer kritisch volgen.